Wiedza

Delfin – ogólne określenie wodnych ssaków z rzędu waleni, podrzędu zębowców. Obejmuje średniej wielkości walenie charakteryzujące się wydłużonym pyskiem i obecnością melonu.

Wyróżnia się delfiny oceaniczne i delfiny słodkowodne.

Zamieszkują morza obu półkul. Często przebywają w gromadach (stadach) od kilku do nawet kilkuset o wyraźnie zaznaczonej hierarchii. Odbywają dalekie wędrówki. Posiadają zdolność do echolokacji.

Delfin śpi, unosząc się w wodzie na głębokości około 50 cm, z jednym okiem otwartym. Oddycha wynurzając się co 30 sek. na powierzchnię nie budząc się. Delfiny często polują ławicami. Czasami nawet polują z rekinami. Żywią się rybami, kalmarami i skorupiakami. Ich głównym naturalnym wrogiem jest orka.

Delfiny są społeczne zorganizowane. Ten fenomenalny aspekt ich życia zależny jest od trzech czynników: odżywiania, rozmnażania oraz unikania drapieżników. U wielu gatunków liczba osobników w grupie nie jest stała. Grupy te charakteryzują się płynnością, niektóre delfiny odłączają się od stada i poszukują nowego, zaś inne przyłączają się. Według współczynnika encefalizacji inteligencja delfina wynosi 4-5 i jest wyższa niż u szympansa (dla porównania inteligencja wg tego kryterium dla człowieka wynosi 7, a szympansa 2,5). Tresuje się je do sztuczek w delfinariach. Zdarza się, że pomagają innym delfinom, rannym lub chorym, a czasami nawet człowiekowi.

Tworzenie dużych społeczności pozwala delfinom uniknąć ataku drapieżnika przede wszystkim rekina. Samice ze swoimi młodymi otoczone są szczególnym "parasolem ochronnym", ponieważ zawsze znajdują się wewnątrz stada.

Żyją od 7 do 21 lat.

TAJEMNICZA WIĘŹ Z CZŁOWIEKIEM

- Gdy delfin zdobędzie jakąś umiejętność, od razu uczy innych osobników.
Tak się stało m.in. z delfinem który został wypuszczony z oceanarium, gdzie podpatrzył sztuczki wykonywane przez inne delfiny.
Po jakimś czasie, obserwowano już dzikie delfiny wykonujące te same efektowne skoki i obroty.

- Delfiny to jedyne ssaki na świecie które potrafią prowadzić prawie tak inteligentną rozmowę jak ludzie.

- Gdy my przestawiamy się wypowiadając swoje imię, delfiny wydają charakterystyczny dla każdego osobnika gwizd, w ten sposób się rozpoznają.

- Podobno delfiny i ludzie to jedyne stworzenia na ziemi odczuwające przyjemność z seksu.

- Delfiny to jedyne stworzenia oprócz ludzi i szympansów które wręczają sobie prezenty podczas godów.

- Delfiny przejawiają szereg zachować celowych, grupujących się w różne rytuały.
Naukowcy podejrzewają nawet istnienie kultury w społeczności delfinów,
czyli niedziedzicznego zespołu złożonych zachowań,
przekazywanego przez nauczanie kolejnym pokoleniom.
Dotychczas uważano, że kultura jest tworem wyłącznie człowiekowatym.

- Wyprostowany kręgosłup (odciążony przez wodę), pozbawienie owłosienia,
wrodzona umiejętność pływania (u niemowlaków), pozostałości po błonie pławnej,
to wszystko zdaniem niektórych naukowców może być dowodem na to,
że zaginione ogniwo człowieka, mogło żyć w środowisku wodnym.
Takie zdania jest m.in. znany brytyjski zoolog Desmond Morris

 ODŻYWIANIE

Większość delfinów i morświnów poluje na ryby i głowonogi. Gatunki o krótkich pyskach z mniejszą liczbą zębów chwytają zazwyczaj głowonogi, natomiast gatunki "dziobate" z wieloma małymi zębami polują przede wszystkim na ryby. Wyjątkiem jest orka, największy przedstawiciel rodziny delfinowatych, która głównie poluje na zwierzęta stałocieplne : foki, pingwiny i inne delfiny. Widywano stada orek atakujących, zabijających, a następnie zjadających po kawałku płetwala błękitnego.
Delfiny rybożerne polują na wszystkie gatunki ryb, jakie znajdą w pobliżu. Niektóre delfiny, np. Sotalia tensua polują tylko w wodach przybrzeżnych, a inne, jak delfin długo szczęki, na otwartych wodach oceanu. Morświny polują w małych grupach, po 2-4 osobniki, natomiast gatunki delfinowatych żyjące na otwartych wodach oceanów tworzą ogromne stada, dochodzące nawet do 1000 i więcej osobników, połączonych w mniejsze grupy. Mniejsze grupy są często stałe, przebywają razem tygodnie czy nawet miesiące, jednak skład całego stada ulega ciągłym zmianom, gdyż poszczególne osobniki dołączają się do niego lub odłączają.
Największe skupienie delfinów można spotkać w wodach, w których występują prądy wznoszące, wydobywające na powierzchnię zimną, bogatą w substancje odżywcze wodę z dna oceanów. W takiej wodzie intensywnie rozwija się plankton, który przyciąga ławice ryb planktonożernych, takich jak sardela, a to z kolei wabi delfiny. Delfiny, po zlokalizowaniu ofiar okrążają je, pływając szybko coraz bardziej zaciskają kręgi, zmuszając ryby do podpłynięcia do powierzchni wody, gdzie szybko je dziesiątkują. Na Pacyfiku różne gatunki delfinów z rodzaju Stenella polują razem. Gdy jeden się pożywia, drugi bacznie obserwuje czy nie podpływają drapieżniki, takie jak orka lub żarłacz biały. Różnogatunkowym stadom delfinów często (towarzyszą ławice tuńczyka - wielkiej, szybkiej, drapieżnej ryby polującej na te same ryby które są pokarmem delfinów. Tuńczyki korzystają z "połowów" delfinów. Tuńczyki spłacają "dług wdzięczność" i wobec delfinów, ostrzegając ich przed atakiem rekinów. Niestety, to nie rekiny są najgroźniejszymi wrogami delfinów. Ponieważ tuńczyki są systematycznie odławiane, to również delfiny prowadzące ławice tych ryb znalazły się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Rybacy wypatrują delfinów i rzucają wokół nich potężne sieci (tzw. włóki), gdyż zazwyczaj głębiej płynie ławica tuńczyków. Sieci od spodu są połączone, tworząc siatkowate torby, stopniowo zaciskające się na ławicy ryb, a tym samym i na stadzie delfinów. Gdy sieci zostaną wyciągnięte na pokład statku, znajdują się w nich również delfiny, zabijane razem z tuńczykami. W 1986 r. w ten sposób zginęło 130 000 delfinów. Ostatnio poprawiono konstrukcję sieci - jest ona widoczna dla delfinów; mają one także możliwość wyskoczenia z niej, gdyby zostały złapane. Mimo tego każdego roku tysiące delfinów zostaje zabitych przez rybaków poławiających tuńczyki. Ogromne niebezpieczeństwo stanowią także sieci pozostawione w wodzie ,,utopione" i dryfujące przez oceany. Gdy zaplączą się w nich delfiny, giną, gdyż nie mogą dostatecznie szybko wypłynąć na powierzchnie, aby zaczerpnąć powietrza.

POROZUMIEWANIE

Głównym zmysłem delfinów jest słuch. Uszy delfinów są ledwie widoczne, gdyż małżowiny uszne zanikły podczas ewolucji tej grupy zwierząt. Uszy wewnętrzne jednak bardzo sprawnie odbierają dźwięki przenoszone przez wodę. Mają możliwość odbierania sygnałów stereofonicznych, dzięki czemu mogą określić kierunek, z którego dochodzi dźwięk.
Ludzie znajdujący się w wodzie tego nie potrafią, gdyż fale dźwiękowe docierają do uszu, wywołując drgania kości czaszki, przenoszące się do obu uszu jednocześnie. Natomiast każde ucho wewnętrzne delfinów i morświnów jest specjalnie odizolowane od kości czaszki. To umożliwia zwierzęciu rejestrowanie opóźnienia pomiędzy dźwiękami dosięgającymi jednej i drugiej strony głowy- co pozwala określić kierunek, z którego dobiegł dźwięk. Jest to bardzo ważną umiejętnością gdyż delfiny żyją w świecie dźwięków; nie tylko wytwarzanych przez inne zwierzęta, ale i przez siebie. Aby zorientować się w otoczeniu, posługują się echolokacją, podobnie jak nietoperze. Emitują stały strumień krótkich sygnałów dźwiękowych, odbijających się od obiektów stałych i powracających do delfinów jak echo. Czas opóźnienia pomiędzy emisją a powrotem sygnału określa odległość od danego obiektu; precyzyjny, stereofoniczny słuch delfinów umożliwia im orientację w wodzie.
Sygnały dźwiękowe emitowane przez delfiny są serią trzasków i gwizdów- jednak tak krótkich i tak szybko wysyłanych, że przypominają raczej skrzypiące drzwi. Powstające dźwięki są skupione przez zbiornik tłuszczowy na czole tzw. melon, który działa na zasadzie soczewki i emitowane podczas wydmuchiwania powietrza przez nozdrza. Dźwięki wracają, odbite od danego obiektu, i przechodzą do ucha środkowego przez kanał tłuszczowy w wydrążeniu szczęki dolnej. Dzięki instynktownemu analizowaniu odbitego echa, w mózgu delfinów i morświnów tworzy się kompletny, dźwiękowy obraz otoczenia, co pozwala tym waleniom unikać zagrożenia i lokalizować potencjalne ofiary.
Odpowiednie analizowanie takich informacji możliwe jest dzięki znacznej liczbie komórek mózgowych. Mózgi delfinów i morświnów są naprawdę duże (mózg dorosłego butlo nosa waży 2kg, a człowieka tylko 1,5 kg). Nie powinno nas dziwić zatem, dlaczego te zwierzęta są tak inteligentne i tak łatwo się uczą.

W 1961 roku dwa delfiny wywołały sensację, rozmawiając przez telefon. Eksperyment wyglądał następująco: dwa delfiny znajdowały się w dwóch różnych basenach. Zwierzęta nie mogły się ani widzieć, ani słyszeć. Pomiędzy dwoma basenami zamontowano linię telefoniczną. Jeden z delfinów wydawał z siebie dźwięki, które były słyszalne w drugim basenie. Drugi delfin odebrał wiadomość i natychmiast podpłynął do słuchawki. Szukał rozmówcy. Oba delfiny wydawały z siebie powtarzające się dźwięki. Naukowcy twierdzili, że zwierzęta wzywały się w swoim języku po imieniu. Ponieważ nie mogły namierzyć partnera w zasięgu wzroku, zaczęła się ożywiona "rozmowa" przez telefon. Trwała ponad godzinę i była prowadzona w niezwykle kulturalny sposób. Oba delfiny czekały cierpliwie, aż partner skończy mówić, i nigdy nie wpadały mu w słowo.
Chociaż rozmowa została zarejestrowana na taśmie i poddana dokładnej analizie, nie udało się odszyfrować mowy delfinów. Ponowiono eksperyment, łącząc telefonicznie delfiny z wybrzeży Hawajów z ich kuzynami z Florydy. Porozumienie między nimi było natychmiastowe. Zwierzęta rozmawiały w najlepsze i tylko ludzie nie rozumieli ani słowa.
Podobne badania przeprowadzono na okręcie podwodnym. Nagrano "rozmowę" samicy i samca. Kilka dni później puszczono taśmę samcowi. Podpłynął do głośnika i słuchał. Nagranie włączano kilkakrotnie, jednak samiec wkrótce przestał interesować się przekazem. Zareagował jak człowiek, który kilka razy wysłuchał tej samej opowieści. Do tej pory nie udało się, niestety, ustalić, czy delfiny rozwiązują problemy, zastanawiając się nad nimi, czy stosując metodę prób i błędów.